Geen tijd om te wachten: waarom de energietransitie snelle beslissers beloont

Waarom is het belangrijk dat transportbedrijven nu al beginnen met het testen van duurzame technologie, voordat de markt zich volledig heeft ontwikkeld? In dit artikel deelt Oliver Bange, Vice President Central Region bij TIP Group, zijn visie op waarom vroeg handelen zakelijk gezien verstandig is. Als leider van de werkgroep energietransitie van TIP Group tijdens de ontwikkeling van zijn strategie voor 2030, stelt Bange dat het echte risico niet ligt in het testen van nieuwe technologie, maar in het te lang wachten met de start. Op basis van de ervaring van TIP in heel Europa schetst hij de praktische en strategische voordelen voor bedrijven die nu actie ondernemen. 

"De transport- en logistieke sector bevindt zich op een cruciaal punt", aldus Oliver Bange, Vice President Central Region bij TIP Group. "Door de toenemende vraag naar duurzaamheid en strengere emissievoorschriften staan bedrijven onder druk om hun wagenpark te herzien. Voor velen vormen echter de aanhoudende onzekerheid over welke groene technologieën de overhand zullen krijgen en het risico van een verkeerde beslissing een remmende factor. Het is echter een vergissing om te wachten tot we weten welke technologie de beste is."

Ervaring leidt tot een strategisch voordeel

Bange legt uit dat het huidige landschap vol variabelen is. Overheden passen subsidieregelingen vaak onverwacht aan. De regelgevingskaders zijn versnipperd over Europa. En de technologieën zelf – batterij-elektrische, waterstof- en gasvoertuigen – bevinden zich allemaal in verschillende stadia van ontwikkeling. Het kiezen van de verkeerde oplossing kan leiden tot vastzittende investeringen, onderbenutte middelen of nalevingsrisico's. Maar stil blijven staan is even gevaarlijk. 

"Er is nog geen technologie die de overhand heeft, en dat zou wel eens zo kunnen blijven", aldus Bange. "Gas, batterij-elektrisch, waterstof: ze hebben allemaal potentie. Alles hangt af van het netwerk, de doelstellingen, de lokale wetgeving en de operationele context van de klant. Wat bijvoorbeeld goed werkt voor stedelijke distributie in Nederland, werkt mogelijk niet voor langeafstandsvervoer in Oost-Europa. Elke regio en elke toepassing heeft verschillende vereisten."

"Daarom ben ik van mening dat het belangrijk is om flexibel te blijven en verschillende oplossingen te testen. Het gaat er niet om te wachten tot er een duidelijke winnaar uit de bus komt, maar om te begrijpen welke technologie waar past en ervaring op te doen met het gebruik ervan. Uiteindelijk gaat het niet alleen om het voertuig of de brandstof. Het gaat om het volledige ecosysteem: infrastructuur, beleid, activiteiten en mensen. Je moet bepalen wat het beste werkt voor jouw bedrijf."

Het voordeel van de vroege starter

En volgens Bange zijn de voordelen duidelijk:

"We zien dat het aantal early adopters toeneemt. Zij verwerven nieuwe klanten, vergroten gestaag het aandeel van groene technologie in hun wagenpark en zelfs hun chauffeurs staan achter deze ontwikkeling. Iedereen zei dat de chauffeurs terughoudend zouden zijn om elektrisch aangedreven apparatuur te gebruiken. In onze ervaring is het juist het tegenovergestelde. Chauffeurs zijn enthousiast om met nieuwe apparatuur te werken. Het zorgt voor een gevoel van trots en moderniteit. Het geeft hen het gevoel dat ze deel uitmaken van iets belangrijks."

"Deze bedrijven worden niet alleen efficiënter, ze geven ook vorm aan de markt", aldus Bange. "Als je kunt aantonen dat je deze nieuwe technologieën met succes toepast, kom je geloofwaardig over. Je ontvangt zo meer offerteaanvragen en reageert niet alleen op aanbestedingen, maar beïnvloedt ook hoe deze worden opgesteld. Je ervaring wordt een referentie. Je hebt het getest. Je beschikt over de gegevens. En het werkt. Dat verandert het gesprek aanzienlijk. Het gaat niet alleen om het aanvinken van een vakje ‘duurzaamheid’, maar om het positioneren van je bedrijf voor groei en blijvende relevantie in een veranderende markt."

Het volledige beeld van duurzame impact

Hoewel veel van de discussie over de energietransitie zich richt op de aandrijving van de vrachtwagen, wijst Bange er meteen op dat wat de vrachtwagen vervoert net zo belangrijk is.  

"We hebben het altijd over nieuwe technologieën en energiebronnen voor het voertuig zelf, maar de trailer is net zo belangrijk als je naar het volledige duurzaamheidsplaatje wilt kijken. Duurzaamheid moet ook voortkomen uit een slimmer gebruik van bestaande apparatuur. Het refurbishen van middelen en het verlengen van hun levenscyclus is een belangrijke factor. Er bestond in de sector, niet alleen in de transportsector maar overal, de neiging om altijd maar nieuwe producten aan te schaffen. Maar dat is niet langer houdbaar. Refurbishen levert aanzienlijke CO2-besparingen op, en ook financiële besparingen."

Data en digitalisering zullen ook de volgende fase bepalen. Met telematica en slimme monitoringsystemen kunnen bedrijven veel meer controle krijgen over het gebruik, de prestaties en het onderhoud van trailers (en vrachtwagens). Deze systemen dragen bij aan het intelligenter maken van apparatuur, waardoor voorspellend onderhoud mogelijk wordt, stilstand tot een minimum wordt beperkt en de operationele efficiëntie wordt verbeterd. Ook dit maakt deel uit van duurzaamheid. Het gaat niet alleen om de overstap naar groene technologieën, maar ook om het slimmer en efficiënter gebruik van bestaande middelen. 

Lagere emissies, hogere efficiëntie door optimalisatie van de belasting

"Een van de meest over het hoofd geziene aspecten is het optimaliseren van de belasting", aldus Bange. "Er zit zoveel potentie in het optimaal laden van vrachtwagens en trailers. Dit is waar AI echt van nut kan zijn: bij planning, routing en distributie. Als we zelfs maar een paar procentpunten kunnen verbeteren, betekent dat minder ritten, minder brandstof en minder uitstoot. Op dit gebied valt nog veel te winnen en we moeten hier meer aandacht aan besteden als we duurzaamheid serieus willen nemen."

Experimenteren is noodzakelijk, maar beperk de risico's

Bange heeft duidelijk advies voor transportbedrijven die bereid zijn om duurzamere technologie in hun bedrijfsvoering te integreren, maar nog aarzelen:

"Als je 100 vrachtwagens hebt, waarom begin je dan niet met drie om te experimenteren? Dat is maar 3% van je wagenpark. Het is een veilige manier om operationele ervaring op te doen zonder grote risico's te lopen", aldus Bange. "Je hoeft niet alles in één keer te veranderen. Voer eerst een proefproject uit. Kijk hoe het bevalt. Zo bouw je je eigen ervaring op. Je leert welke routes geschikt zijn, hoe het opladen in je bedrijf in de praktijk verloopt en welke feedback je van je chauffeurs ontvangt. En je doet dit op een schaal die je bedrijf niet in gevaar brengt."

Bange legt verder uit dat dergelijke pilots zijn ontworpen op basis van de operationele realiteit van de klant. Een koeltransporteur in Nederland kan beginnen met e-reefers om te voldoen aan de emissiebeperkingen in milieuzones, terwijl een regionale transporteur in Duitsland wellicht de voorkeur geeft aan e-trucks om te profiteren van tolvrijstelling en beschikbare subsidies. 

Risico's beperken door middel van partnerschap

"Het unieke aan TIP is dat wij onafhankelijk zijn van fabrikanten", aldus Bange. "Wij bieden verschillende configuraties, zoals verschillende soorten elektrische reefers, zodat klanten kunnen kiezen wat het beste bij hen past. Die flexibiliteit is essentieel."

"Wij helpen ook het investeringsrisico te verlagen. Met lease- of huurmodellen hoeven klanten zich niet vast te leggen op langdurig eigendom wanneer ze nog aan het oriënteren zijn. En omdat wij het risico dragen, blijven zij niet zitten met apparatuur die mogelijk niet geschikt blijkt te zijn."

"En we werken al jaren, soms zelfs tientallen jaren, samen met veel van onze klanten. Er is een vertrouwensband, wat betekent dat we openhartig kunnen communiceren over de risico's, de praktische aspecten en wat er werkelijk nodig is om nieuwe technologie te implementeren."

Conclusie: je kunt klein beginnen, maar begin nu

Volgens Bange zullen bedrijven die nu beginnen, zelfs met kleinschalige proefprojecten, zich in een gunstige positie bevinden om op de lange termijn succesvol te zijn:

"Het is een evolutie. Over vijf jaar zou het bedrijfsmodel voor transportbedrijven er door de technologische vooruitgang wel eens heel anders uit kunnen zien. Maar als je deel hebt uitgemaakt van deze reis, ben je er helemaal klaar voor."

"En er zal nooit een perfect moment zijn", aldus Bange. "De infrastructuur is nog niet helemaal klaar. De technologie is nog in ontwikkeling. De wetgeving ligt nog ter discussie. Maar dat is precies waarom je juist nu moet testen, leren en je aanpassen. Want hoe langer je wacht, hoe minder voorbereid je bent wanneer het omslagpunt wordt bereikt. En wanneer dat moment aanbreekt, hebben degenen die al ervaring hebben opgedaan een duidelijk voordeel. Zij zullen sneller schalen, beter reageren en meer opdrachten binnenhalen. Wacht dus niet op het ideale moment, want dat komt niet. Begin nu, al is het maar klein, en bouw van daaruit verder."